1. የጎጃሙ ገዥ ደጃዝማች ጎሹ ዘውዴ
2. የጎጃሙ ገዥ ብሩ ጎሹ (የደጃዝማች ጎሹ ዘውዴ ልጅ)
3. እቴጌ መነን (የአፄ ዮሐንስ 3ኛ ባለቤት)
4. ትንሹ ራስ ዓሊ አሉላ
   (የእቴጌ መነን ልጅ ወይም የአፄ ቴዎድሮስ ባለቤት የወ/ሮ ምንትዋብ አባት)
5. የሰሜን ኢትዮጵያና የትግራይ ገዥ ደጃዝማች ውቤ ኃይለማሪያም፤
   (የእቴጌ ጣይቱ የአባታቸው ወንድም)
6. የሸዋዉ ገዥ ንጉሥ ኃይለ መለኮት

የትንሹ ራስ ዓሊ አሉላ የጦር መሪዎች የነበሩ

1. ደጃዝማች ብሩ አሊጋዝ
2. ደጃዝማች በለው
3. ደጃዝማች አቤ
4. ደጃዝማች ያዘው

1. የአውሮፓውያንን የሥልጣኔና የቴክኒክ ዕርዳታ ለማገኘት ያላሰለሰ ጥረት አድርገዋል፡፡
2. ከተለያዩ የኢትዮጵያ ግዛቶች የመጡትን ወታደሮች በአንድ ሬጅመንት (ዓላማ ያለው የተደራጀ የጦር ኃይል) በማሰለፍ ከአካባቢያዊ ስሜት ተላቆ ሰፋ ያለ ሀገራዊ አመለካከት እንዲኖረው ጥረት አድርገዋል፡፡
3. እስካለንበት ጊዜ ድረስ የምንጠቀምበትን ወታደራዊ ማዕረግ፤ ማለትም የአሥር አለቃ፣ የሃምሳ አለቃ፣ የሺ አለቃ፣ የመሳሰሉትን ማዕረጎች በሥልጣን ተዋረድ ፈጥረው ተግባራዊ ለማድረግ ጥረዋል፡፡
4. ሠራዊታቸው በወርሐዊ ደመወዝ እንዲተዳደር ለማድረግ ሙከራ አድርገዋል፡፡
5. በወታደራዊ ሥነ ሥርዓት የታነጸ፣ ዘመናዊ የጦር መሣሪያ የታጠቀና የተደራጀ ሠራዊት ለመፍጠር ጥረት አድርገው ባይሳካላቸውም ድንቅ ሀሳብ እንደነበራቸውና ፈር ቀዳጅ እንደነበሩ አስመስክረዋል፡፡
6. አፄ ቴዎድሮስ ያለመታከት የውጭ መንግሥታትን ይጠይቁ የነበረው ዘመናዊ የጦር መሣሪያ እንዲሰጣቸው ሳይሆን ኢትዮጵያውያን መሣሪያውን የመሥራት ጥበብ እንዲኖራቸው የሚያሰለጥኑ ሰዎችን እንዲልኩላቸው ነበር፡፡
7. አፄ ቴዎድሮስ የባሪያ ንግድን የማይደግፉ ስለነበሩ በባሪያ ገበያ ሊሸጡ የተዛገጁትን አስጠርተው ሴትና ወንድ በማጣመር አጋብተው ሁሉንም በነፃነት እንዲኖሩ ለቀዋቸዋል፡፡ ባሮችም እንዳይሸጡ ትዛዝ ሰተዋል፡፡
8. የአፄ ቴዎድሮስ ዘመነ መንግሥት የአማርኛ ቋንቋ ያበበበትና የበለፀገበት ስለነበረ ለአማርኛ ሥነ ጽሁፍ በር ከፋች ሆኖ ይቆጠራል፡፡
9. በግእዝ ቋንቋ ብቻ ተጽፈው የሚገኙ መጻሕፍት ለሕዝቡ ግልጽና ተደራሽ እንዲሆኑ በማሰብ በስፋት የማህረሰቡ መግባቢያ በሆነው የአማርኛ ቋንቋ እንዲተረጎሙ አድርገዋል፡፡
10. ቀደም ብሎ በቃል ብቻ ይተላለፍ የነበረውን የመልዕክት ልውውጥ አስቀርተው መደበኛ የደብዳቤ ልውውጥ እንዲጀመር አድርገዋል፡፡
11. በአፄ ፋሲል ዘመነ መንግስት ተጀምሮ በዘመነ መሳፍንት የተቋረጠውን ቤተ መጻህፍት በአዲስ መልክ እንዲያንሰራራ በማድረግ መንፈሳዊና ተጓዳኝ መጻህፍትን በማሰባሰብ ታላቅ ቤተ መጻህፍት አሠርተዋል፡፡
12. በምስራቅ አፍሪካ የመጀመሪያው ማተሚያ ቤት የተቋቋመው በአፄ ቴዎድሮስ ዘመነ መንግስት ነው፡፡
13. ገበሬው እንዲያርስ፣ ነጋዴው እንዲነግድ፣ የዕደ ጥበብ ባለሙያው ክሂሉን እንዲያሳድግ፣ ጉሊት የምትቸረችረውም ሥራዋን እነንድትቀጥል ሁሉም በሙያው እንዲተዳደር መመሪያ አስተላልፈዋል፡፡
14. የእጅ ጥበብ አላቸው የሚባሉትን ኢትዮጵያውያንን ሁሉ ተሰብስበው በውጭ ሀገር ሚሲዮኖች አማካይነት የእደ ጥበብ ሙያ እንዲማሩና እንዲሰሩ አድርገዋል፡፡
15. ወታደሮቻቸው የያዙት ጦርና ጎራዴ ወደ ማረሻነት ተለውጦ በምትኩ በጠመንጃ ብቻ እንዲሰለፉ ከፍተኛ ምኞትና ፍላጎት ነበራቸው፡፡

ፕሮፌሰር ዶናልድ ክራሚ የአፄ ቴወድሮስን ሕይወት በተመለከተ፤
“የዘመናዊ ሥልጣኔ ሀሳብ የገባው የመጀመሪያው የኢትዮጵያ ንጉሥ ነበር፡፡” በማለት ጽፏል፡፡